پروفیل اینولوت(involute) به عنوان رایج ترین و استانداردترین پروفیل چرخدنده سازی است. در این پروفیل، دو دندانه ی درگیر باهم یک خط تماس می سازند و با چرخش چرخدنده این نقطه تماس به دندانه ی بعدی منتقل می شود. در چرخدنده های ساده(spur gear) نقطه تماس از شروع درگیری بصورت یک خط مستقیم است برخلاف چرخدنده های مارپیچ(helical gear) که درگیری با یک نقطه شروع شده و سپس به یک خط تبدیل می شود.
شکل منحنی اینولوت شبیه به حلزونی است و از سفت پیچیدن یک نخ دور یک استوانه و سپس باز کردن آن است که مسیر بازشدن نخ در فضا باعث ایجاد یک منحنی می شود که همان منحنی اینولوت است.
برای رسم چرخدنده در نرم افزار سالیدورکس:
۱-دایره پایه (base circle) را رسم می کنیم. چرخدنده ها از ۴ دایره با اندازه های متفاوت تشکیل شده اند که رسم منحنی بایستی روی دایره پایه صورت گیرد.
۲-یکی از شعاع های دایره را رسم میکینم و با استفاده از دستور الگو، به تعداد دلخواه و زاویه دلخواه چند خط رسم می کنیم (همه خطوط شعاعی از دایره هستند).
۳-خطوطی مماس بر محیط دایره رسم می کنیم به صورتی که کاملا عمود بر شعاع های رسم شده باشند.
۴-هر یک از خطوط مماس را به اندازه طول کمان های رسم شده اندازه گذاری می کنیم.
۵-با استفاده از spline نقاط انتهایی خطوط مماسی را به هم وصل می کنیم. رسم منحنی اینولوت کامل می شود.
برای رسم چرخدنده نیازی به رسم همه ی خطوط مماسی نیست و تنها رسم خطوطی که کمی بالاتر از دایره ی سر(addendum) قرار میگیرند کفایت می کند.
اگر منحنی اینولوت به درستی رسم شود منحنی همانند شکل زیر بدست خواهد آمد.
نحوه ی آموزش رسم منحنی اینولوت و همچنین طراحی چرخدنده با این اصول به همراه ژئومتری آن، در قالب یک ویدیو آماده شده است که برای مشاهده و دانلود می توانید از لینک های زیر استفاده کنید.
برای مشاهده ی ویدیوی آموزشی در (aparat) اینجا کلیک کنید.
برای مشاهده ی ویدیوی آموزشی در (youtube) اینجا کلیک کنید.
